Eğitimde Edebiyat Seminerleri
“Yeni bir gelecek hikâyesi yazmak!”
Türkiye’nin eğitimde edebiyat buluşması yurdun dört bir yanından katılımcıların yoğun ilgisiyle gerçekleşti.
18. Eğitimde Edebiyat Semineri, 18 Ekim’de Günışığı Kitaplığı Youtube kanalında yayınlandı. Türkiye’nin dört bir yanından öğretmen, eğitim yöneticisi, kütüphaneci ve akademisyenin canlı takip ettiği seminerde, okuma kültürü, yaratıcı okumalar, kitap seçimleri, yapay zekâ, kütüphaneler, çağdaş çocuk ve gençlik edebiyatı gibi konular ele alındı. Çağdaş edebiyatımızın sevilen yazarları, sanatçılar ve alanında uzman konuşmacıların değerli birikimlerini paylaştığı seminer kapsamında, Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2025 Ödül Töreni de gerçekleşti.
Seminerin sunuculuğunu sanatçı, danışman
Müjgan Özçay yaptı.
Günışığı Kitaplığı Genel Yayın Yönetmeni, yazar Mine Soysal, seminerin açılışında yayınevinin
30. yılının müjdesini verdi. Konuşmasını,
“Günışığı Kitaplığı 30 yaşında ve bu uzun yolculuk
#hepimizinhikayesi!” sözleriyle noktaladı.
Seminerin kapanışında konuşan usta yazar Ahmet Ümit, edebiyatın insan hayatına nasıl dokunabileceğini çarpıcı örneklerle anlattı: “İyi edebiyat, sadece iktidarla halk arasındaki ilişkiyi, sadece patronla işçi arasında ilişkiyi, klasik deyimle ‘ağayla köylü’ arasındaki ilişkiyi anlatmaz. İyi edebiyat, evinizdeki çiçekle sizin ilişkinizi de anlatabilir. Ordan yola çıkarak da bize büyük bir insanlık dersi verebilir. İyi edebiyat dediğimiz şey, insanın kendini tanıma meselesidir.” değindi.
Çağdaş çocuk ve gençlik edebiyatımızın uluslararası üne sahip, ödüllü yazarlarından Miyase Sertbarut açılış konuşmasında, “Kitaplar büyüklerin de yanlışlarını sergiler. Kitaplar anamız, babamız, öğretmenimiz değildir; kitaplar başka mahalleleri de gösterir, başka evlerin içini de. Biraz iç sesimizdir, biraz bize yabancı gibidir; biraz yanlış, biraz doğru gibidir,” ifadeleriyle uzun yıllara yayılan yazar ve eğitimci birikiminden süzdüklerini paylaştı.
Veri Enstitüsü Yönetim Kurulu Başkanı, araştırmacı, düşünce insanı Bekir Ağırdır, “Eğitim Öğretim Ekseninde Türkiye” başlıklı konuşmasında toplumdaki kaygı ve endişe halinden çıkış reçetesini şu ifadeleriyle paylaştı: “Bugün çocukların, hepimizin yeni bir umuda, yeni bir tahayyüle, yeni bir gelecek hikâyesine ihtiyacımız var. Başımıza gelenlere kızmalıyız, eleştirmeliyiz, itiraz etmeliyiz ama küsemeyiz. Ne bu topluma ne geleceğe küsemeyiz. Yapabileceğimiz, el birliğiyle yeni bir hikâye yazmaya çalışmaktır. Çocuklarımızın, geleceğin sadece kara tahtaya yazdıklarımızdan ibaret olmadığını öğrenmeleri ve şahsiyetlerini güçlendirmek için sizlerin yapabileceğiniz çok şey olduğuna inanıyorum.”
Polisiye, fantastik, bilimkurgu türünde kaleme aldığı kitaplarıyla sevilen ödüllü yazar Doğu Yücel, yapay zekânın eğitimle ve edebiyatla yakınlaşmasının sınırlarını, iletişim olanaklarını ele aldı. “İnsanlığın tek düşmanı, hayatın merkezinde sadece kendisini gören, doğayı, hayvanları ve gezegenin önüne kendi hırslarını yerleştiren insanlığın ta kendisidir hep,” diyerek, yeni gelişmelerden korkmamak gerektiğinin altını çizdi.
Yapılabilecek çok şey var!
“Yaratıcı Okumalar Öğretmeni ve Öğrenciyi Nasıl Değiştiriyor?” başlıklı söyleşide, yazar, yayıncı Mine Soysal’ın konukları, öğrencilerini edebiyatla buluşturmanın yaratıcı yollarını arayan, deneyen ve uzun yıllardır birçok proje yürüten iki ortaokul öğretmeniydi. Bursa’dan Engin Tutlu ve Niğde’den Nurhayat Çetin, yaratıcı okuma uygulamalarıyla öğrencilerinde ve kendilerinde değişen, dönüşen noktaları değerlendirdiler. Mine Soysal, “Ne kadar çok eğitim emekçisi edebiyata önyargısız yaklaşırsa, o kadar çok ailenin kapılarını kitaplara açma fırsatı doğacak. Ne kadar çok eğitim emekçisi nitelik aramaktan, okumaktan, anlamaktan ve sabırla anlatmaktan vazgeçmezse, öğrencileri o kadar çok aydınlanacak, ‘iyi insanlar’ olacaklar,” diyerek öğretmenin edebiyat okuru olmasının önemini vurguladı
Çocuklar için şarkılar besteleyen, kitaplar yazan ve müzik temelli projeler geliştiren sanatçı Banu Kanıbelli, çocukların müzikle ve edebiyatla buluşmasının kazanımlarını, “Çocuğa Açılan Kapılar: Müzik ve Edebiyat” başlıklı konuşmasında, “Okumak, dinlemek; dışarı uzanmak, zihinle birlikte ruhun egzersizidir. Beraberindekini empati, anlayış ve evrensellik sularına çeken bir deneyimdir. Aynı zamanda özgürleştirir. Olasılıklar açar, cesaretlendirir,” sözleriyle öne çıkardı.
IBBY (Uluslararası Çocuk Kitapları Kurulu) Türkiye temsilcisi olan Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği (ÇGYD) Yönetim Kurulu Başkanı, yazar Dr. Nilay Yılmaz, Kahramanmaraş, Nurhak’ta belediyeye ait Çocuk ve Gençlik Kütüphanesi’nde gerçekleştirdikleri pilot çalışmayı anlattı. Yılmaz, “Suyun izini Kahramanmaraş’ta takip etmek istedik. Depremle yitirdiklerimizi, yitirilen anıları, şehrin eşsiz kültürel değerlerini, doğal alanlarını hatırlayalım. Bunların hepsini Suyun Doğal Senfonisi isimli bir projeyle ve photovoice (fotoğrafın sesi) tekniğiyle uyguladık.”
25 yılı aşkın süredir okul kütüphaneciliği yapan, Uluslararası Okul Kütüphaneciliği Derneği (IASL) ile Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu (IFLA) üyesi Sevgi Arıoğlu, hem Türkiye’den hem de dünyadan örneklerle öğretmen ve kütüphaneci işbirliğinin sunduğu fırsatları ve olanakları paylaştı. Arıoğlu, “Okul kütüphanesi, okumanın, sorgulamanın, hayal etmenin ve yaratıcılığın olgunlaştığı mekânlardır. Bunun için de en kritik koşul, nitelikli kütüphane uzmanıdır,” diyerek okul kütüphanelerinin ve kütüphanecilerin varlığının önemini vurguladı.
“Robotlara bile saygı gösterilmeli!”
Seminer kapsamında düzenlenen Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2025 Ödül Töreni’nde konuşan Proje Başkanı, Günışığı Kitaplığı editörü Dr. Müren Beykan, gençlerin “yapay zekâ” temasında yazdığı öyküleri değerlendirdi. “Gençler bu yıl, robotlara bile saygı gösterilmesi gerektiğini yazmışlar öykülerinde; hepimizi duygulandırdılar. Dileriz bu duyarlıklarını yaşamlarına sıkıca yansıtsın hepsi. Zeynep Cemali Öykü Yarışması’nı, gençler geleceğin yazarları, tutkulu okurları, iyi insanları olsun hayaliyle kurmakla ne kadar doğru yaptığımızı da bize hep hatırlatsınlar böyle,” diyen Beykan, yarışmanın amacına bir kez daha dikkati çekti.
Seminerin “Yaratıcı Okuma Uygulamaları” bölümünde Batman, Bursa ve İstanbul’daki okullardan dört öğretmen, öğrencileriyle gerçekleştirdikleri çalışmalarını renkli sunumlar eşliğinde meslektaşlarına sundu.
18. Eğitimde Edebiyat Semineri’ni ve Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2025 Ödül Töreni’ni Günışığı Kitaplığı Youtube kanalından izleyebilir, seminerin tüm içeriğini önümüzdeki günlerde keciedebiyat.com’da okuyabilirsiniz.
